ائلچین ELÇİN

تورک دیلی و ادبیاتی

کمال‌الدین بهزاد، صنعت آسمانی‌نینگ سۉنمس یولدوزی

+0 بگندیم


کمال‌الدین بهزاد، صنعت آسمانی‌نینگ سۉنمس یولدوزی

کمال‌الدین بهزاد، صنعت آسمانی‌نینگ سۉنمس یولدوزی _ بیرینچی بۉلیم

کمال الدین بهزاد (۱۴۵۵-۱۵۳۵)

ماوراانهر و خراسان‌ده ۱۵عصرده‌گی رنسانی (اویغانیش دوری) وکیللریدن بیری، نوایی نینگ شاگردی، «شرق رافائلی »، اولوغ مصور و میناتور‌ساز کمال‌الدین بهزاد دیر.

نه‌ فقط مسلمان شرقی خلقلری، بلکه‌ بوتون دنیا خلقلری صنعتی تاریخیده سېزیلرلی ایز قالدیرگن، اونینگ ترقیاتیگه اۉزی‌نینگ بره‌که‌لی حصه‌سینی قۉشگن زبردست مصور کمال‌الدین بهزاد ۱۴۵۵ ییلده هرات‌ده کمبغل هنرمند عایله‌سیده دنیاگه کېلگن. بهزاد آته-آنه‌دن جوده‌ اېرته‌ اجرلدی. اونی باله‌لیگیده‌ هرات‌نینگ مشهور مصوری امیر روح الله(میره‌ک نقاش) اۉز تربیه‌سیگه آلیب، توتینگن آته‌سی بۉلدی و کمال‌الدین‌گه توز- نان بېریب، کٍییم – باش بیلن تأمینلب، هر تامانلمه علملی قیلیب وایه‌گه یېتکیزدی. یاش کمال‌الدین میره‌ک نقاش تربیه‌سیده، اونینگ هراتده‌گی نگارستانیده (صنعت اکادمیسیده) نقاشلیک و میناتور‌سازلیک هنری‌نینگ سِر-اسرارلرینی اۉرگنه‌دی.

بهزادنینگ بویوک مصور، نقاش و میناتور‌ساز بۉلیب یېتیشووی نینگ مهم‌ عامللریدن بیری، بو اونینگ ۱۵ عصر نینگ ایکّینچی یرمیده مشهور شاعر علیشېر نوایی‌نینگ نظریگه توشیب، بدیعی، غایوی و اېستېتیک جهتدن اولوغ متفکر و حامی دعاسیدن بهره‌مند بۉلگنلیگیده‌ دیر.



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : اؤزبکجه, تورک دونیاسی,

Cavad Heyət və 45 yaşlı "Varlıq" dərgisinin birinci sayı

+0 بگندیم

Cavad Heyət və 45 yaşlı "Varlıq" dərgisinin birinci sayı

Eynulla Mədətli

AMEA Fəlsəfə institutunun elmi işlər üzrə direktor müavini, tarix elmləri doktoru, fövqəladə və səlahiyyətli səfir

DOKTOR CAVAD HEYƏTİN ANADAN OLMASININ 100 VƏ "VARLIQ" DƏRGİSİNİN 45 İLLİYİNƏ HƏSR EDİLİR

 

2025-ci ilin mayın 24-də Doktor Cavad Heyətin anadan olmasının 100 illiyi tamamlanacaq. Eyni zamanda, onun təməlini qoyduğu, sahiblik və redaktorluq etdiyi, şəxsi vəsaiti ilə maliyyələşdirdiyi "Varlıq" dərgisinin (jurnalının) bu il 45 yaşı tamam olur. Qəlbində və əməllərində böyük Azərbaycan sevgisini yaşadan və təmsil edən bu nurlu şəxsiyyəti ölkəmizdə sevir və dəyərləndirirdilər. Güney Azərbaycanda haqlı olaraq Dədə Qorquda bənzədilən və el ağsaqqalı, vətənpərvər ziyalı kimi tanınan Doktor Cavad Heyət vətəni İranı ürəkdən sevən və onun elminə, mədəniyyətinə sədaqətlə xidmət edən alim və mütəfəkkir idi. İranda cərrahlıq sahəsində bir sıra ilklərin və tibb dərsliklərinin müəllifi olan həkim kimi, eyni zamanda, hələ Qacarlar dövründən adlı-sanlı ailənin mənsubu kimi həm şahlıq dönəmində, həm də İslam Cümhuriyyəti zamanında özünün ədəbiyyat, mədəniyyət, dilçilik, fəlsəfə, ilahiyyat və sair sahələrdəki tədqiqatları ilə şan-şöhrət qazanmışdı. İstanbulda tibb təhsili alması və yaranan ailə bağları bu ölkəyə, ardınca bütün türk xalqlarına onun gənclik dövründən formalaşan maraq və sevgisini daha da artırmışdı. Hələ sovetlər dönəmində, 1982-ci və 1987-ci illərdə Azərbaycanın görkəmli tibb professoru Nurəddin Rzayevin dəvəti ilə Bakıya gəlməyə nail olmuş, Bəxtiyar Vahabzadə, Xudu Məmmədov və başqa görkəmli alim və ədiblərimizlə tanışlıq və dostluq əlaqələri qurmuşdu. Ölkəmiz müstəqillik qazandıqdan sonra daha tez-tez Azərbaycan Respublikasına səfər edən Cavad Heyət bizim tanınmış elm və mədəniyyət xadimlərimizin, yaradıcı ziyalılarımızın çevrəsində sevilən və dəyərləndirilən həmvətənimizə çevrilmişdi. Onun milli istiqlal şairimiz Bəxtiyar Vahabzadə ilə dostluğu böyük şaxsiyyətlərin böyük dostluğundan daha üst səviyyədə idi və xarici səbəblər üzündən güneyli-quzeyliyə bölünmüş Azərbaycan xalqının vahidliyinin, birliyinin və bölünməzliyinin təcəssümü idi. Cavad Heyət Azərbaycanın bir çox Universitetlərin və elmi qurumların fəxri doktoru seçilmiş, 70 illiyi, 80 illiyi, 85 illiyi ölkəmizdə yüksək səviyyədə qeyd edilmiş, bir çox kitabları burada nəşr edilmiş, eləcə də haqqında kitablar, məqalələlər yazılmışdı. Ömrünün son aylarına qədər xəstələrini müalicə etməkdən, Azərbaycanın həm Güneyində, həm də Quzeyində maarifçilik fəaliyyətini davam etdirməkdən vaz keçməmişdi. Bu sətirlərin müəllifinin 1993-cü ildə Naxçıvan Dövlət Universitetində Doktor Cavad Heyətlə tanışlıqdan başlanan dostluğu Tehranda diplomatik xidmətlə əlaqədar çalışdığı 1996-2001-ci illərdə daha da yaxın və səmimanə olmuş və bu mənəvi bağlılıq böyük şəxsiyyətin vəfatınadək davam etmişdi.



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : تورک دونیاسی, دوکتور جواد هئیت, ادبیات, آذربایجان, وارلیق درگیسی,

" بوزقورد " ایشاره سی نئجه یارانیب؟

+0 بگندیم

 

" بوزقورد "  ایشاره سی نئجه یارانیب؟

شامل پاشایف

    تورکلوگون سمبولو اولان  " بوزقورد "  ایشاره سی نئجه یارانیب؟ 

    تورکیه‌لی فوتبالچی مریح دمیرالین یورو-2024 چرچیوه‌سینده اوتریش ایله اویون گونو گؤستردیگی بوزقورد ایشاره سی قالماقال یاراتدی. 

  اوروپا فوتبال فدارسیونلاری بیرلیگی (UEFA)مریح دمیرال باره ده آراشدیرما باشلاتدی و اونو  "اویغون اولمایان داورانیش "  سببی ایله جزالاندیردی. 

      اساس سبب ایسه بوزقورد ایشاره‌سی‌نین آلمان و اوتریشده قاداغان اولونماسی،  "رادیکال جریانین سمبولو "  کیمی گؤستریلمه‌سی‌دیر.  

  بس بوزقورد ایشاره‌سی نئجه یارانیب؟ 



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : تورک, تاریخ, بوزقورد, تورک دونیاسی, کولتور,

Eski Türklerde Kengeş Meclisi

+0 بگندیم


Eski Türklerde Kengeş Meclisi

Türk Devlet felsefesine göre, Ulu Tanrı tarafından kendisine, Kainatı idare etme görevi verilen Türk Milleti, tarih boyunca, bu kutsal olayı tahakkuk ettirmeye çalışmıştır.

Bu sebepten dolayı da devlet idaresinde, Türk hükümdarına yardımcı olan kurular teşekkül etmiştir. Bunlar arasında ise Toy [1] ve Kengeş (kingeş) meclisi başta gelmektedir.

Biz burada Kengeş meclisi üzerinde duracağız. Yalnız ana mevzua girmeden önce “Kengeş” kelimesi hakkında bilgi vermek istiyoruz.



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : تاریخ, تورک, تورک دونیاسی, فلسفه,

سو آلتیندا قالمیش اویغارلیق – تورکلرین ایلک مسکنی

+0 بگندیم
 


سو آلتیندا قالمیش اویغارلیق – تورکلرین ایلک مسکنی

نامق حاجی‌حیدرلی

بیر زامان‌لار آرام اوقیانوسوندا مؤوجود اولموش موُ قاره‌سی ۱۲–۱۴ مین ایل اوّل یئرآلتی تکان‌لار نتیجه‌سینده اوقیانوسون درینلیک‌لرینده غئیب اولان اویغارلیغین آدی‌دیر. فرضیّه‌لره گؤره، موُ قاره‌سی اوستورالیا تورپاق‌لاریندان ایکی قات بؤیوک اولوب. بو قاره‌‌ده ۵۰–۷۰ مین ایل اوّل اویغارلیق ان یوکسک حدده چاتیب. ۲۰. یوزایللیگین اوّل‌لرینه قدر موُ قاره‌سی ایله باغلی بوتون بیلگی‌لر فولکلور موستویسینده ایدی و اونون حاقیندا دئییلن‌لر میف و افسانه حساب اولونوردو. ایلک دفعه اینگیلیس عالیمی جئیمس چؤرچوارد بو قاره حاقیندا علمی آراشدیرمالارا باشلادی و ۵۰ ایللیک تدقیقات‌لاردان سونرا، نهایت، ایتمیش قاره و اونون غئیب اولموش مدنیتی حاقیندا علمی دلیل‌لرله چیخیش ائتدی. بئله‌لیکله، موُ مؤوضوسو جیدی علمی آراشدیرمالارین اوبیئکتینه چئوریلدی.



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : تاریخ, تورکلر, تورک, آذربایجان, تورک دونیاسی,

میلّی منلیک و ایستیقلال دویغولاری‌نین آلوولو ترجومانی

+0 بگندیم

میلّی منلیک و ایستیقلال دویغولاری‌نین آلوولو ترجومانی

رامیز قاسموف

فیلولوژی اوزره فلسفه دوکتورو، دوسنت، آمعا ناخچیوان بؤلمه‌سی‌نین امکداشی

آذربایجان و تورک دونیاسی ادبیاتی‌نین گؤرکملی سیمالاریندان اولان احمد جوادین (1892-1937) یارادیجیلیغی میلّی دؤولتچیلیگین، او جومله‌دن، خالق جومهوریتی‌نین ترنّومو باخیمیندان چوخ زنگین و دَیرلی‌دیر.

دؤولت موستقیل‌لیگی‌نین الده اولونماسیندان یارانان میلّی غورور، سئوینج و فخارت دویغولاری ایستیقلالیمیزین بؤیوک نغمه‌کاری، گؤرکملی شاعیر احمد جوادین پوئزییاسیندا سون درجه موهوم اساس یئری توتماقلا ادبیاتیمیزدا یئنی میلّی پوئزییا مکتبی یارادیر. آذربایجان ادبیاتی و ایجتیماعی فیکری‌نین اینکیشافیندا توتدوغو عوضسیز مؤوقعیینه گؤره آذربایجان جومهوریتی‌نین پرزیدنتی جناب الهام علی‌یئف " احمد جوادین 130 ایللیک یوبیلئیی‌نین قئید ائدیلمه‌سی حاقیندا " سرانجام ایمضالادی. سرانجامدا شاعیرین یارادیجیلیغی، ادبی فعالیتی لاییقینجه دَیرلندیریله‌رک بیلدیریلیر: " احمد جواد ادبی-بدیعی فیکیر تاریخینده ایستیقلال شاعیری کیمی اؤزونه‌مخصوس دستی-خطی ایله سئچیلن، موستثنا مؤوقعیه مالیک سؤز اوستالارینداندیر. بوتون قلبی ایله باغلی اولدوغو دوغما خالقی‌نین موستقیل‌لیک ایدئال‌لارینا حیاتی بویو صادیق قالمیش صنعتکارین آزادلیق موتیولری ایله زنگین یارادیجیلیغی میلّی مفکوره‌دن یوغرولموشدور. آذربایجانین دؤولت رمزلرینی یوکسک شعریّتله آلوولو ترنّوم ائدن شاعیرین موستقیل دؤولتچیلیگه سئوگی آشیلایان اثرلری درین وطنپرورلیک دویغولاری‌نین حئیرت‌آمیز پوئتیک ایفاده‌سی‌دیر " .



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : آذربایجان, تورک دونیاسی, ادبیات, احمد جواد, تورکچولوک, آذربایجانچیلیق,

تورکمن فیلمی : مانقورت (۱۹۹۰) اینگیلیسجه آلت‌یازیلی

+0 بگندیم



Manqurt (film,1990)




آچار سؤزلر : تورکمن, تورکمنجه, تورک دونیاسی, مانقورت,

" لئیلی و مجنون "ون تورک دونیاسی

+0 بگندیم

" لئیلی و مجنون "ون تورک دونیاسی

نظامی جعفروف

" سیرلر خزینه‌سی "‌ندن، " خسرو و شیرین "دن فرقلی اولاراق " لئیلی و مجنون " مؤوضوسو اعتیباریله ایمکان وئرمه ییب کی، نظامی اؤزونون تورکچولوک تعصوبکش‌لیگینی بو و یا دیگر درجه ده گئنیش عکس ائتدیرسین. لاکین محض همین اثرده ایکی ائله موهوم مسله‌یه توخونموشدور کی، داهی شاعیر-موتفکّیرین اتنیک منسوبیتی باره ده کیفایت قدر آیدین تصوور یارانیر.

بیرینجیسی اودور کی، شیروانشاه شاعیره مکتوبوندا " لئیلی و مجنون " مؤوضوسونو قلمه آلماغی سیفاریش وئررکن اونو دا مصلحت گؤرور کی، " فارس و عرب دیلی بزه‌گی ایله بو تزه گلینی بزه‌یه‌سن! بیلیرسن کی، من سؤز صرافی‌یام، تزه بئیتلری کؤهنه‌سیندن آییرا بیلیرم... بیر باخ گؤر کی، تفکّور موجروسوندن کیمین حماییلینه اینجی دوزورسن! تورکچولوک بیزه وفالی اولماغین صیفتی (علامتی) دئییل، تورکوارا دئییلمیش سؤز بیزه لاییق دئییل. او آدام کی یوکسک نسبدن دوغولموشدور، اونا یوکسک سؤز لازیمدیر " .



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : تورک, تورکلوک, تورک دونیاسی, نظامی گنجوی, ادبیات,

" خسرو و شیرین "-ین تورک دونیاسی

+0 بگندیم

" خسرو و شیرین "-ین تورک دونیاسی

نظامی جعفروف

نظامی گنجوی " سیرلر خزینه سی "-ندن بیر نئچه ایل سونرا " خسرو و شیرین " داستان-پوئماسینی تاماملاییب آتابیگ محمد جهان پهلوانا هدیه گؤندرمیشدی.

او حؤکمدارا کی، اثرین اوّلینده حاقیندا یازیردی: " دؤورون حاکیمی، اوُلو ملیک آتابیگ کی، دونیادان ظولمون ایزینی کسدی. ابوجعفر محمد کی، سخاوتی اوجوندان سولطان محمود کیمی خوراسانی توتاجاق " ( " خسرو و شیرین "-دن وئریلمیش بوتون نومونه‌لر پروفسور حمید محمدزاده‌نین فیلولوژی ترجومه سیندندیر). نظامی جاهان پهلوانین کیچیک قارداشی، " چیندن خراج رومدان جیزیه آلان " قیزیل آرسلانی دا تعریفله‌میشدی: " قاپیسینی دنیز کیمی هامی‌یا آچار، خزر یوخسولوندان روم وارلی‌سینادک هئچ کس فضیلت دریاسیندان الی‌بوش قاییتماز " . آتابیگلرین " قلم تورکلری " نه گؤستردیکلری قایغینی شاعیر-موتفکّیر اونلارین معنوی بؤیوکلوگونون گؤستریجیسی سایمیشدی.



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : ادبیات, تورک, نظامی گنجوی, تورک دونیاسی, تورکلوک,

" سیرلر خزینه‌سی "‌نین تورک دونیاسی

+0 بگندیم

" سیرلر خزینه‌سی "‌نین تورک دونیاسی

نظامی جعفروف

نظامی یارادیجیلیغی‌نین تورک-موسلمان منشایی، ایدئولوژیسی و استِتیکی داهی شاعیر-موتفکّیرین ایلک پوئماسی اولان " مخزن الاسرار" ( "سیرلر خزینه‌سی"-ندن) اؤزونو بوتون مومکون میقیاس‌لاری ایله حیس ائتدیرمگه باشلاییر.

اساس حیس ائدیلن ده اودور کی، اؤز سؤز خزینه سی‌نین قاپی‌لارینی سخاوتله آچان صنعتکار آرتیق کئچمیش اَیام‌لاردا (فردوسی دؤورونده) اولدوغو کیمی جنگاورلیک داستانی دانیشمیر، عوموما اینسانین (و اینسانلیغین!) سؤزون گئنیش معناسیندا حیاتیندان، جمعیتین موختلیف طبقه‌لری‌نین " ترجومه‌یی-حال "-یندان بحث ائدیر. و بو، اونون ایدئیا-استِتیک مؤوقئعیینی عکس ائتدیرن ائله بیر استراتژی علامتدیر کی، تورکلوگه (و تورک دونیاسینا) موناسیبتینی ده موعینلشدیریر. بئله کی، " سیرلر خزینه‌سی "ندن باشلایاراق نظامیده تورکلوک اؤزونو حربی-سیاسی یوخ، معنوی جنگاورلیکده -ارنلیکده گؤسترمگین کلاسیک تجروبه‌لرینی وئرمکله پوست‌اپوس دؤورو اوچون سجیه‌وی اولان خوصوصیت‌لر تقدیم ائدیر.



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : تورک دونیاسی, ادبیات, تورک, نظامی گنجوی, تورکلوک,

“ اسکندرنامه”‌نین تورک دونیاسی

+0 بگندیم

 


“ اسکندرنامه”‌نین تورک دونیاسی

نظامی جعفروف

" اسکندرنامه " ده تورکلوک آنلاییشی‌نین عکسی او باخیمدان خوصوصی اؤنم کسب ائدیر کی، نظامی " خمسه " ‌نین بو سون اثرینده بشریتین طالعیی ایله باغلی داها قلوبال پروبلم‌لر قالدیرمیش، " سیرلر خزینه‌سی "-ندن باشلایاراق اونو ماراقلاندیران مؤو ضولارا محض همین پوئماسیندا داها گئنیش (عوموم‌بشری!) میقیاسدا باخماغین کیفایت قدر موکمل تجروبه‌سینی وئرمیشدیر. گؤرکملی نظامی‌شوناس ی.ائ.برتِلسین فیکرینجه، قارشیسینا قویدوغو مؤحتشم مقصده چاتماق اوچون " نظامی‌یه ائله قهرمان لازیم ایدی کی، اونون حاکیمیتی بوتون دونیایا یاییلسین، ائله قهرمان کی، یالنیز ایران طرفیندن یوخ، بوتون خالقلار طرفیندن قبول ائدیله بیلسین... آیدیندیر کی، بئله شراییطده نظامی هئچ ده اسکندرین تاریخی سیماسینی تام دقیقلیگی ایله جانلاندیرماغا جهد ائتمه‌یه‌جکدی. بونون اوچون نظامی‌نین سرانجامیندا هم لازیمی ماتریال یوخ ایدی، هم ده بئله بیر اسکندر اونا هئچ ماراقلی گؤرونموردو. اودور کی شاعیر تام شوعورلو صورتده اسکندری اؤز دؤورونه گتیریب چیخاریر " . و قدیم دؤورون داهی یونان (مقدونیه) سرکرده-فاتحینه محض بو جور محرم یاناشماغین نتیجه‌سی‌دیر کی، نظامی اونو هئچ بیر تردّود ائتمه‌دن " روم پاپاقلی (تاجلی) " تورک آدلاندیریر.



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : نظامی گنجوی, ادبیات, تورک, تورکلوک, تورک دونیاسی,

“یئددی گؤزل”- ین تورک دونیاسی

+0 بگندیم

 

“یئددی گؤزل”- ین تورک دونیاسی

نظامی جعفروف

نظامی “یئددی گؤزل”-ی ماراغا حاکیمی، آذربایجان آتابیگلری‌نین یاخین قوهومو علاالدین کؤرپه آرسلانا (1171-1208) حصر ائتمیش، اونا وئردیگی خئییر-دوعالاردان بیرینی بو سؤزلرله باشلامیشدی: "‌روم صنعتکارلیغی ایله گنجه ده سیکّه‌لنمیش بو نقدی (یعنی "یئددی گؤزل "-ی) عیار و شاهین عکسی ایله پارلاداراق اونون اوستونه شاهنشاهین آدینی حک ائله‌دیم کی، اونون شکلی (عکسی) ایله ایشیم رؤونق‌لنسین ".

نظامی "‌آغسونقورلار نسلی‌نین دایاغی‌" آدلاندیردیغی کؤرپه آرسلانی "‌اؤز تاج و تاختی ایله آلپ آرسلاندان یاخشی‌" حساب ائده‌رک یازیر: "‌سهند داغیندا او، ییرتیجی جاناوارین ال-آیاغینی بیر ایکی‌اوجلو (هاچا اوخ) ایله سیندیردی‌"‌. کؤرپه آرسلانین حاکیمیتی‌نین، گؤرونور، بوتؤولوکده ایرانا یاییلماسینی آلقیشلایان شاعیر بیلدیریر کی، "‌بوتون عالم بدندیر، ایران ایسه اورک... او ویلایتین ثروت‌لری‌نین توتدوغو یئر یئرلرین ان یاخشیسی‌دیر. اورک سنسن و بو مثل سنین حاقیندا اولان حکایه دیر‌"‌.



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : تورک, تورک دونیاسی, نظامی گنجوی, تورکلوک, ادبیات,

توران بیرلیگی: ایدئالدان حقیقته

+0 بگندیم

توران بیرلیگی: ایدئالدان حقیقته

نظام الدین شمسی‌زاده

سون ایکی یوزایلده - ۱۹ و ۲۰. عصرلرده ایدئال اولاراق آرزولاردا، یادداش‌لاردا یاشایان تورک بیرلیگی - توران تاریخین ایراده‌سی، طالعیین حؤکمو ایله باهار گوللری کیمی یاواش-یاواش چیچکلنمکده‌دیر. ایدئال هئچ واخت محو اولمور، اؤلمور، آرزولار هاچانسا حیاتا کئچیر.

آند ایچه‌رک قورانا،

بیز گئدیریک تورانا.

تورکون اولو یوردونا،

سالام وئرک قوردونا.



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : تورک, تورک دونیاسی, توران, تاریخ,

تورانلی‌لارین توُرا بایرامی

+0 بگندیم

تورانلی‌لارین توُرا بایرامی

خئیبر گؤی‌یاللی

قدیم تورکلر دونیانین بؤیوک بیر حیصه‌سینی احاطه ائدن اوزاق آلتایدان توتموش مرکزی اوروپایا کیمی بؤیوک بیر اراضیده یاشامیش و بشر مدنیتی‌نین اینکیشافیندا خوصوصی رول اوینامیشلار. دونیا مدنیتی‌نین ترقّی‌سینده تورکلرین رولو دانیلمازدیر. تورانین نوروز سیستمی‌نین یارادیلدیغی مکان‌لاردان اولماسی موباحیثه‌یه سبب اولا بیلمز. نوروز آسترونومیک حادیثه‌نین بیلاواسیطه عیانی تصدیقله‌دیگی بیر سیستمدیر. نوروز سیستمینی اؤزونده قورویوب ساخلایان، هله‌لیک ایلک یازیلی منبع اولان «اوئستا»نین توران موحیطینده یارادیلدیغی فیکری‌نین طرفدار‌لاری داها چوخدور.

تدقیقاتچی ه.نیجات م.موللرین «تورانسکیئ المنتی و اوئستا» مونوقرافی‌سینه ایستینادا ً یازیر: «اوئستا»نین الده اولان نوسخه‌سی قدیم تورک دیلینده کی اوریژینالدان ترجومه‌دیر. بونو ثوبوت اوچون «اوئستا»داکی سایسیز-حساب‌سیز توران المنت‌لری کیفایتدیر. «اوئستا» اؤکوز دری‌لرینه یازیلیب قات-قات ییغیلدیغیندان و هر قات موعین صحیفه رولونو اوینادیغیندان همین «قات» سؤزو ایندی ده پهلوی ترجومه‌سینده قالمیشدیر».



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : تورک, نوروز, تاریخ, توران, تورک دونیاسی, میفولوژی,

توران نوروزون ایلکین وطنی کیمی

+0 بگندیم

 

توران نوروزون ایلکین وطنی کیمی

خئیبر گؤی‌یاللی

«تاریخ سومرده باشلاییر» - بو ایفاده گؤرکملی آمریکا سومرشوناسی س.ن.کرامره مخصوصدور. بو مشهور ایفاده تانینمیش سومرشوناسین کیتابی‌نین آدی‌دیر. زامان-زامان دانیلمیش، گیزله‌دیلمیش، تاریخین موختلیف قاتلاریندا مقصدلی شکیلده اوستو اؤرتولوب-باسدیریلمیش حقیقتین مردی-مردانه اعتیرافی‌دیر. گئجیکمیش بو اعتیرافین اوقیانوسون او تاییندان گلمه‌سی تاریخین بیر چوخ قارانلیق صحیفه‌لری‌نین اوزرینه ایشیق سالدی، بعضی حقیقت‌لری گئرچکجه‌سینه تصدیقله‌دی. آرتیق سومر‌لرین بشر مدنیتی‌نین ایلکین یارادیجی‌لاریندان اولما‌لاری دونیا تاریخینده بیرمعنالی اؤز تصدیقینی تاپیبدیر. تاریخین غوروردویولاسی بو سیویلیزاسیونا صاحیب دورماق ایسته‌ین‌لر چوخ اولوبدور. دونیا مدنیتی‌نی تاریخینی عدالتله آراشدیران بیر چوخ عالیم‌لر سومر‌لرین تورکلرین اولو بابا‌لاری اولدوقلارینی تصدیقله‌ییر‌لر. ق.وینکلر یازیردی: «بیزه گلیب چاتمیش سومر متنلری‌نین چوخونون دیل خوصوصیت‌لرینی هله‌لیک ایضاح ائده بیلمه‌سک ده، دونیادا ان قدیم مدنی دیل اولان سومر دیلی‌نین عومومی کاراکتری باره‌ده کیفایت قدر بیزده تصوور یارانیب. بو دیل اساس علامت‌لرینه گؤره تورک دیللرینه اویغون ایلتیصاقی قورولوشلو دیلدیر و سامی دیللری‌نین قورولوشوندان تامامیله فرقله‌نیر».



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : سومر, تاریخ, تورک دونیاسی, نوروز, توران, قورد, میفولوژی, تورک,