+0 بگندیم
ایراندا آذربایجان تورکجه‌سی‌نین موعاصیر وضعیتی
شاهنیسه طاهر قیزی روستمووا
مین ایللردیر بوگونکو ایران اهالیسی‌نین بؤیوک حیصه‌سینی تشکیل ائدن آذربایجانلیلار اینکیشافین بوتون ساحه‌لرینده الده ائتدیکلری اوغورلارلا بو اؤلکه‌‌نین میلّی-مدنی، ایقتیصادی و سیاسی زنگینلیگینی داها دا آرتیرمیش، دؤولتچیلیگینی قورویوب ساخلامیشلار. لاکین اؤزلری‌نین ده اعتیراف ائتدیگی کیمی، اونلار ایران آنایاساسیندا گؤستریلدیگی قدر ده میلّی و مدنی حاقلارینی آلمامیشلار. گونوموزه قدر داوام ائدن ایقتیصادی، سیاسی و مدنی آیری-سئچکیلیک اونلارین بو تمل حاقلار اوغروندا موباریزه‌سینه اساس اولموشدور. خوصوصیله دیل مسله‌سی بو موباریزه‌‌نین اوستون ترکیب حیصه‌سی اولموش و میلّی اؤزونودرکین درینلشمه‌سینده اساس فاکتور کیمی قییمتلندیریلمیشدیر.
"گولوستان" (1813) و "تورکمنچای" (1828) موقاویله‌لریندن سونرا قوزئی و گونئی آذربایجان تاریخی، سیاسی، ایقتیصادی جهتدن اولدوغو کیمی، مدنی جهتدن ده فرقلی اینکیشاف یولو کئچمیشدیر. خوصوصیله دیل مسله‌سینده بو فرق داها قاباریق شکیلده اؤزونو گؤستریر. ایراندا پهلوی‌لرین حاکیمیته گلیشیندن (1925) سونرا آذربایجان دیلینه قویولان قاداغالار، بو دیلده تحصیل سیستمی‌نین اولماماسی و تحصیلین یالنیز بیر دیل - فارس دیلی اساسیندا آپاریلماسی، تورکجه کیتابلارین نشرینه، مطبوعات و تلویزیون فعالیتینه گؤستریلن تضییقلر نتیجه‌سینده بو دیلین فوُنکسیوناللیغی(ایشلَوسل‌لیگی) آزالمیش، ادبی دیل نورمالاری اینکیشاف ائتمه‌میش، ساده‌جه شیفاهی شکیلده، دانیشیق دیلی سویه‌سینده قالمیشدیر. دؤولت طرفیندن محدود سایدا حاضیرلانان رادیو و تلویزیون پروقراملاریندا ایشلنن آذربایجان دیلی ایسه دیلی بیلمه‌ین آپاریجیلار طرفیندن قرامِر باخیمدان پوزولموش حالدا خالقا چاتدیریلیر. تحصیلده گئری قالماماق، ائلجه ده فارس‌دیللی همیاشیدلاری طرفیندن اله سالینماماق اوچون ائوده مجبوراً فارس دیلینده دیندیریلن آذربایجانلی اوشاقلار آنا دیللرینی ان آزیندان آتا-آنالاری‌نین دانیشدیغی سویه‌ده ده بیلمیرلر. نتیجه‌ده خالق آراسیندا فارس دیلی ایله قاریشیق شکیلده ایشلنن آذربایجان تورکجه‌سی فعللری چیخماق شرطیله، دئمک اولار کی، یاد سؤزلردن عیبارتدیر. بو حال کندلرله موقاییسه‌ده بؤیوک شهرلرده یاشایان آذربایجانلیلار، خوصوصیله عالی تحصیللیلر آراسیندا داها چوخ حیس اولونور.
شاهنیسه طاهر قیزی روستمووا
مین ایللردیر بوگونکو ایران اهالیسی‌نین بؤیوک حیصه‌سینی تشکیل ائدن آذربایجانلیلار اینکیشافین بوتون ساحه‌لرینده الده ائتدیکلری اوغورلارلا بو اؤلکه‌‌نین میلّی-مدنی، ایقتیصادی و سیاسی زنگینلیگینی داها دا آرتیرمیش، دؤولتچیلیگینی قورویوب ساخلامیشلار. لاکین اؤزلری‌نین ده اعتیراف ائتدیگی کیمی، اونلار ایران آنایاساسیندا گؤستریلدیگی قدر ده میلّی و مدنی حاقلارینی آلمامیشلار. گونوموزه قدر داوام ائدن ایقتیصادی، سیاسی و مدنی آیری-سئچکیلیک اونلارین بو تمل حاقلار اوغروندا موباریزه‌سینه اساس اولموشدور. خوصوصیله دیل مسله‌سی بو موباریزه‌‌نین اوستون ترکیب حیصه‌سی اولموش و میلّی اؤزونودرکین درینلشمه‌سینده اساس فاکتور کیمی قییمتلندیریلمیشدیر.
"گولوستان" (1813) و "تورکمنچای" (1828) موقاویله‌لریندن سونرا قوزئی و گونئی آذربایجان تاریخی، سیاسی، ایقتیصادی جهتدن اولدوغو کیمی، مدنی جهتدن ده فرقلی اینکیشاف یولو کئچمیشدیر. خوصوصیله دیل مسله‌سینده بو فرق داها قاباریق شکیلده اؤزونو گؤستریر. ایراندا پهلوی‌لرین حاکیمیته گلیشیندن (1925) سونرا آذربایجان دیلینه قویولان قاداغالار، بو دیلده تحصیل سیستمی‌نین اولماماسی و تحصیلین یالنیز بیر دیل - فارس دیلی اساسیندا آپاریلماسی، تورکجه کیتابلارین نشرینه، مطبوعات و تلویزیون فعالیتینه گؤستریلن تضییقلر نتیجه‌سینده بو دیلین فوُنکسیوناللیغی(ایشلَوسل‌لیگی) آزالمیش، ادبی دیل نورمالاری اینکیشاف ائتمه‌میش، ساده‌جه شیفاهی شکیلده، دانیشیق دیلی سویه‌سینده قالمیشدیر. دؤولت طرفیندن محدود سایدا حاضیرلانان رادیو و تلویزیون پروقراملاریندا ایشلنن آذربایجان دیلی ایسه دیلی بیلمه‌ین آپاریجیلار طرفیندن قرامِر باخیمدان پوزولموش حالدا خالقا چاتدیریلیر. تحصیلده گئری قالماماق، ائلجه ده فارس‌دیللی همیاشیدلاری طرفیندن اله سالینماماق اوچون ائوده مجبوراً فارس دیلینده دیندیریلن آذربایجانلی اوشاقلار آنا دیللرینی ان آزیندان آتا-آنالاری‌نین دانیشدیغی سویه‌ده ده بیلمیرلر. نتیجه‌ده خالق آراسیندا فارس دیلی ایله قاریشیق شکیلده ایشلنن آذربایجان تورکجه‌سی فعللری چیخماق شرطیله، دئمک اولار کی، یاد سؤزلردن عیبارتدیر. بو حال کندلرله موقاییسه‌ده بؤیوک شهرلرده یاشایان آذربایجانلیلار، خوصوصیله عالی تحصیللیلر آراسیندا داها چوخ حیس اولونور.
آردینی اوخو/ Ardını oxu
