ملا نصرالدینچی‌لرین تنقیدی یازی‌لاری

یکشنبه 5 دی 1400

�

ملا نصرالدینچی‌لرین تنقیدی یازی‌لاری

علویه طاهرقیزی

محمد امین رسول‌زاده "‌ملا نصرالدین‌" درگیسی حاقیندا دؤوری مطبوعاتدا یازیردی:

"حوریتین، حورّاندیش‌لیگین معبدی، شوبهه‌سیز کی، خورفاتین، اباطیل‌لیگین بوتخانه‌سی یئرینده تیکیلمه‌لی ایدی. بونا گؤره بیرینجیسی‌نین تیکیلمه‌سی ایکینجی‌نین ییخیلماسینا باغلی ایدی. بو وظیفه‌یی کیم گؤره‌جکدی؟ "‌تلخک‌" ملا نصرالدین؟ تخریب وظیفه‌سینی "‌ملا نصرالدین‌" کامالی-مووفّقیتله گؤرویوردو. او یاخیجی، ییخیجی ایستهزاسینی کؤهنه‌لیگی تمثیل ائدن نرسه و کیمسه‌لردن اسیرگه‌مییوردو. ان قووّتلی هوجومونو گؤزوباغلی تعصوبه، فیکیر و تصوّورده‌کی اسارت و تحمّول‌سوزلیگه تؤوجیه ائدییوردو. اؤلو فیکیرلر، اؤلگون معیشت‌لر اونون دیری خنده‌لرینه معروض قالاراق اینتیباه قهقهه‌لری دوغورویوردو. او آغلاناجاق حال‌لارا گولویوردو. گولدوره‌رک آغلادییوردو. او، حتّی آغلاماغا دا گولویوردو. چونکی آغلایا-آغلایا یامان گونلره قالدیغیمیزی یاخشیجا درک ائتمیشدی. ایران تاثیری ایله آذربایجان تورکلری‌نین حیاتی-معنویه‌سی هامان ایل بویو آغلاماقدان عیبارت اولوب قالمیشدیر. "‌چوخ گولن چوخ آغلایار‌" - دئیرلر. فقط، "‌چوخ آغلایان چوخ گولر‌" دئییلسه ده، دوغرو چیخار‌"‌.

آردینی اوخو/ Ardını oxu
آچار سؤزلر : آذربایجان, ادبیات, جلیل محمدقولوزاده, محمدامین رسول‌زاده, ملا نصرالدین درگیسی, تاریخ,

بؤلوم | ساتیریك ادبیات یازار : عباس ائلچین گؤروش : 0

0 باخیش

�

قانلی کریسمس

چهارشنبه 1 دی 1400

�

+0 بگندیم

قانلی کریسمس

قانلی کریسمس (تورکیه تورکجه‌سی: Kanlı Noel)

20 دسامبر[۱] و یا 21 دسامبر 1963-جو ایلده قیبریس تورکلرینه قارشی سیلاحلی هوجوم‌لارا [۲] وئریلن آددیر. بو آدادا ایجماع‌لارآراسی قارشی‌دورمالارین باشلانغیجی حساب اولونور.[۳] حادیثه‌لرده جمعی 364 قیبریس تورکو و 174 قیبریسلی یونان حیاتینی ایتیردی.[۴]

آکریتاس پلانی

سوئیس‌ین زوریخ شهرینده یونان، تورکیه و بیریتانیا آراسیندا کئچیریلن گؤروش‌لرده حاضیرلانان آنایاسا ایله 16 آقوست 1960 تاریخینده قیبریس جومهوریتی موستقیل بیر دؤولت اولاراق قورولدو.[۵] قیبریس جومهوریتی‌نین ایلک پرزیدنتی سئچیلن اوچونجو ماکاریوس قیبریس‌ین 1961-جی ایلده مؤوجود آنایاسا ایله ایداره ائدیله بیلمه‌یه‌جگینی ایدیعا ائتمگه باشلادی[۶] و 1963-جو ایلین نوامبریندا آنایاسادا اون اوچ مادّه‌یه دییشیک‌لیک تکلیف ائتدی.[۷] قیبریس تورک بیرلیگی‌نین بو دییشیکلیک‌لری قبول ائتمه‌سی اوچون قیبریسلی روم فاناتیک‌لری[۸] آکریتاس پلانی آدی آلتیندا آدادا گرگین‌لیگی آرتیران قزئت‌لر نشر ائتمگه[۹] باشلادیلار.

آردینی اوخو/ Ardını oxu
آچار سؤزلر : تورک دونیاسی, تورک, قیبریس, تورکیه, تاریخ, سوی‌قیریم,

بؤلوم | تورك ائللری یازار : عباس ائلچین گؤروش : 0

0 باخیش

�

موسلمان شرقده ایلک‌ قیزلار مکتبی

سه شنبه 23 آذر 1400

�

+0 بگندیم

موسلمان شرقده ایلک‌ قیزلار مکتبی

حاجی زینال‌العابدین تقی‌یئفین قیزلار مکتبی - آذربایجانین معاریفچی‌لیک تاریخینده، دونیوی تحصیلین اینکیشافیندا، آذربایجان قادینی‌نین تحصیل آلماسیندا بؤیوک رول اوینامیش مکتبدیر. مکتب گؤرکملی خئیریه‌چی حاجی زینال‌العابدین تقی‌یئفین تشبّوثو و دستگی ایله آچیلمیشدیر. بو آچیلمیش مکتب موسلمان شرقینده ایلک دونیوی قیزلار مکتبی ایدی.[1][2]

یارانماسی

باکی‌دا قیزلار مکتبی آچماق ایسته‌ین حاجی زینال‌العابدین تقی‌یئف اوّلجه ایمپراتور 3. آلکساندردان ایجازه ایسته‌سه ده، جاواب موثبت اولمور. تزار 2. نیکولای تاختا چیخاندا حاجی یئنیدن بونا جهد ائدیر: 1895-جی ایلده نیکولایین تاج‌قویما مراسیمینده زاقافقازیا موسلمان‌لارینی تمثیل ائدن حاجی زینال‌العابدین تقی‌یئف بو دفعه فورصتی الدن وئرمیر. او، تزارین خانیمی آلکساندرا فیودوروونایا چوخ باهالی بیر هدیه باغیشلاییر. عئینی زاماندا باکی‌دا اونون آدینا قیزلار مکتبی‌نین آچیلماسینی خواهیش ائدیر. حاجی نه ائتدیگینی گؤزل بیلیردی. بونون اوچون اؤزگه بیر یول گؤرونموردو. 1896-جی ایلده شیفاهی، 2 ایل سونرا ایسه رسمی راضی‌لیق آلان زینال‌العابدین تقی‌یئف ایلک نؤوبه‌ده مکتب بیناسی اوچون مووافیق یئرین سئچیلمه‌سینه و اینشاسینا دیقت یئتیردی.

1897-جی ایلدن حاجی زینال‌العابدین تقی‌یئف بو دفعه روسیه ایمپراتور ایداره‌لری‌نین سوروندورمه‌چی‌لیگی ایله اوزلشیر. ایجازه‌یه، مکتبین بیناسی‌نین یئری‌نین موعین ائدیلمه‌سینه و تیکیلیشینه 4 ایل واخت صرف اولونور. 1896-جی ایلده قیز مکتبی آچماغا ایجازه وئریلدی. تقی‌یئف مکتب بیناسی‌نین لاییحه‌سینی ماهیر معمار قوْسلاوسکی‌یه تاپشیردی. بینانی 1898- جی ایلده تیکمگه باشلادیلار و 1900-جو ایلده حاضیر اولدو. موسلمان قیزلار مکتبی اوچون بینا دوز اسماعیلیه بیناسی‌نین یانیندا تیکیلیر. او، مکتبین عرصه‌یه گلمه‌سینه 183 مین 533 روبل پول (روس پولو) خرجله‌ییر. مکتبین عرصه‌یه گلمه‌سینده دؤورون بؤیوک ضیالی‌لاری دا ایشتیراک ائدیر. حسن بیگ زردابی‌نین حیات یولداشی حنیفه خانیم بو تشبّوثو چوخ بگه‌نیر و حاجی‌یا یاردیم گؤستریر، مکتبین موعلیم‌لریندن بیری، سونرا دا مودیری اولور. حاجی‌نین ایکینجی یولداشی سونا خانیم تقی‌یئوا، علیمردان بیگ توپچوباشوف و باشقا ضیالی‌لار بو ایشی آلقیشلاییر، مکتبین تئز آچیلماسی اوچون ال‌لریندن گله‌نی ائدیرلر.

آردینی اوخو/ Ardını oxu
آچار سؤزلر : آذربایجان, تاریخ, کولتور, قادین,

بؤلوم | تاريخ و كولتور یازار : عباس ائلچین گؤروش : 0

0 باخیش

�

بوُقوُت آبیده‌سی

دوشنبه 22 آذر 1400

�

+0 بگندیم

بوُقوُت آبیده‌سی

بوُقوُت داش یازماسی و یا بوُقوُت آبیده‌سی— موغولیستان خالق جومهوریتی سرحدلری داخیلینده بوقوت داغی یاخین‌لیغینداکی بیر اووادا اوجالدیلمیش، بیر گؤی‌تورک خاقان‌لیغی دؤورونه عایید دیکلی داش.[۱]

بیلینن قدیم تورک بنگو داش‌لارینداندیر. 572-580-جی ایل‌لر آراسیندا کئچن تاریخ حادیثه‌لردن بحث ائدیلدیگی بیوقرافیک و دیداکتیک اثردیر.[۲]

آدینی آرهانقای آیماق ائلی‌نین باین تساقاان گول (موقدّس بیاض گؤل) بؤلگه‌سینده کی بوقوت داغیندان آلمیشدیر. بو داغین تخمیناً 10 کم شرقینده‌کی گئنیش اووادا اینشا ائدیلمیشدیر. بیرینجی گؤی‌تورک خاقان‌لیغیدؤورونه عایید خاطیره مزار کوللیه‌سینده کی اثرلردندیر. آبیده تیسباغا فورمالی داش اوزرینده اوتوردولموشدور.آبیده‌نین یئری 1956-جی ایلده موغول علم خادیمی تس. دورژسورن طرفیندن آشکارلانمیشدیر. بوقوت آبیده سی و بو آبیده یه عایید تیسباغا فورمالی داش بو گون چچرلق موزه‌سی‌نین باخچاسینداکی آچیق ساحه‌ده نوماییش ائتدیریلیر.

آردینی اوخو/ Ardını oxu
آچار سؤزلر : تورک دونیاسی, تورک, تاریخ, گؤک تورک,

بؤلوم | تاريخ و كولتور یازار : عباس ائلچین گؤروش : 0

0 باخیش

�

توْنیوُکوُک آبیده‌سی

چهارشنبه 17 آذر 1400

�

+0 بگندیم

توْنیوُکوُک آبیده‌سی

توْنیوُکوُک داش یازماسی و یا بین‌الخالق ادبیاتداکی آدی ایله Bain Tsokto کیتابه‌لری 8-جی عصرده اورخون چایی وادی‌سینده یازیلمیش اولان گؤی‌تورک کیتابه‌لریندن بیری‌دیر. تونیوکوک آبیده‌سی تونیوکوکون اؤزو طرفیندن 720-725-جی ایل‌لرده تیکیلمیشدیر

بو آبیده ده تورکلرین ساواش استراژی‌لری، موستقیل‌لیک اوغروندا گئدن دؤیوش‌لر، تونیوکوکون تورک میلّتی اوچون آپاردیغی موباریزه‌لر نظره چارپیر.[۱] تورک تاریخی‌نین ان اسکی یازیلی سندلریندن بیری اولان تونیوکوک آبیده‌سی ایکینجی گؤی‌تورک خاقان‌لیغی دؤورونون بؤیوک وزیری، کوماندانی و مصلحتچیسی تونیوکوکون اؤلوموندن اوّل اؤزو طرفیندن تیکیلمیش ایکی، دؤرد طرفلی ایکی کیتابه‌دن عیبارتدیر.[۲]

بیلگه خاقان آبیده‌سی و کول‌تیگین آبیده‌سیندن 360 ک‌م شرقده یئرلشیر. 1897-جی ایلده بوتانیک یئلیزاوئتا کلمنتس طرفیندن کشف ائدیلمیشدیر.[۳] آچیق اراضیده اولدوغوندان و لازیمی سویه‌ده قورونمادیغی اوچون ضرر گؤرموشدور.

اتک یازی‌لار

Erdem Konur. "Orxon yazılarında sosial və siyasi mesajlar" (türk. ). www.academia.edu. 2020-06-11 tarixində arxivləşdirilib.
Cengiz Alyılmaz. "Bilge Tonyukuk Yazıtları Üzerine Birkaç Düzeltme" (PDF) (türk. ). www.turkdilleri.org.21 sentyabr 2016 tarixində arxivləşdirilib (PDF).
(türk. ). www.academia.eduhttps://www.academia.edu/7115423/G%C3%B6kt%C3%BCrk_Yaz%C4%B1s%C4%B1n%C4%B1_%C3%96%C4%9Frenme_K%C4%B1lavuzu_Yavuz_TANYER%C4%B0.2020-06-11 tarixində arxivləşdirilib.

کؤچورن: عباس ائلچین

آچار سؤزلر : گؤک تورک, تاریخ, تورک, تورک دونیاسی,

بؤلوم | تاريخ و كولتور یازار : عباس ائلچین گؤروش : 0

0 باخیش

�

چوْیر آبیده‌سی

چهارشنبه 17 آذر 1400

�

+0 بگندیم

چوْیر آبیده‌سی

چویر داش‌یازماسی- چوْیر آبیده‌سی، چؤیر آبیده‌سی و یا چویره‌ن آبیده‌سی (اینگ. The Choir monument)) - موغولیستانداکی سانسار-اوُلا ( و یا باغا سانسار) داغی‌نین گونئی اتکلرینده کی کورقان‌لیقدا ایکینجی گؤی‌تورک خاقان‌لیغی دؤورونه عایید مزار داشی اولاراق دیکیلمیش تورکجه آبیده‌دیر.[1]

682-691-جی ایللره عایید اولدوغو دوشونولور. بعضی فیکیرلره گؤره چؤیر آبیده‌سی تورکلره عایید ان قدیم تورکجه متنلر اولاراق قبول ائدیلن کول تیگین، بیلگه خاقان و تونیوکوک آبیده‌لریندن داها قدیم اولوب، تورکجه‌نین بیلینن ان قدیم آبیده‌سی‌دیر.[2]

آردینی اوخو/ Ardını oxu
آچار سؤزلر : تورک دونیاسی, تورک, تاریخ, گؤک تورک,

بؤلوم | تاريخ و كولتور یازار : عباس ائلچین گؤروش : 0

0 باخیش

�

یئنی سئی آبیده‌لری

چهارشنبه 17 آذر 1400

�

+0 بگندیم

یئنی سئی آبیده‌لری

یئنی‌سئی داش‌یازمالاری، روسیه‌ده خاکاسیا،تووا و آلتای موختار جومهوریت‌لری ایچیندن کئچنیئنی‌سئی چایی بویونجا بو گونه قدر تاپیلمیش اولان جمعی 158 عدد تورکجه کیتابه کورگان (مزار) و قایا داشلاریندان مئیدانا گلمکده دیر. کیتابه‌لر اوخون الیفباسی دئیه بیلدیگیمیز تورکجه دامغالار ایله یازیلمیشدیر.

آردینی اوخو/ Ardını oxu
آچار سؤزلر : تورک دونیاسی, تورک, تاریخ, کؤگ تورک,

بؤلوم | تاريخ و كولتور یازار : عباس ائلچین گؤروش : 0

0 باخیش

�

کول تیگین آبیده‌سی

چهارشنبه 17 آذر 1400

�

+0 بگندیم

کول تیگین آبیده‌سی

کول تیگین داش یازماسی و یا کول تیگین آبیده‌سی کول تیگین‌ین قارداشی و گؤک‌تورکلرین خاقانی بیلگه خاقان طرفیندن 732 جی ایلده قارداشی آدینا، قارداشی‌نین خیدمت‌لریندن دولایی اونا دویدوغو مینّتی گؤسترمک مقصدی ایله تیکیلمیشدیر. بو کیتابه‌ده بیلگه خاقان دانیشیر.[1]

تورکولوق‌لارین اورخون آبیده‌لری اولاراق آدلاندیردیقلاری داش‌یازمالاردان بیری اولان کول‌تیگین کیتابه‌سی تورک دیلی‌نین ان اسکی اؤرنک‌لریندندیر. موغولیستاندا اسکی موغول پایتاختی قاراقورومون 32 کم. گونئی‌ینده، اسکی اویغور پایتاختی قارابالاساغونون 28 کم گونئی‌ینده‌دیر.[2]بوْز بیر قرانیت قایا اوزرینده دوران دؤرد اوزلو بیر کیتابه‌دیر. اوچ اوزو (کؤک) تورکجه متندن؛ بیر اوزو (غرب اوزو) ایسه چینجه متندن عیبارتدیر.[3]

18 ژوئیه 1889-دا روس اتنوقراف نیکولای یادرینتسئف طرفیندن تاپیلمیش و دانمارکلی فیلولوق ویلهلم تومسن طرفیندن دانمارک کرال‌لیق آکادمی‌سی‌نین کوپنهاکده کی 15 دسامبر 1893 تاریخلی توپلانیشیندا اوخونموشدور.

آردینی اوخو/ Ardını oxu
آچار سؤزلر : کؤگ تورک, تورک, تاریخ, تورک دونیاسی,

بؤلوم | تاريخ و كولتور یازار : عباس ائلچین گؤروش : 0

0 باخیش

�

بیلگه خاقان آبیده‌سی

چهارشنبه 17 آذر 1400

�

+0 بگندیم

بیلگه خاقان آبیده‌سی

بیلگه خاقان آبیده‌سی و یا بیلگه خاقان کیتابه‌سی، تورک دیلی‌نین ان قدیم کیتابه‌لریندندیر. اورخون آبیده‌لری اولاراق بیلینن آبیده‌لردن بیری‌دیر.

بو آبیده بیلگه خاقانین اؤلوموندن (73) بیر ایل سونرا اوغلو تنگری خاقان طرفیندن دوزلدیلمیشدیر. بو آبیده ده ده یازیلان لار،کول‌تیگین آبیده‌سینده اولدوغو کیمی بیلگه خاقانین دیلیندندیر.[۱][۲][۳][۴][۵][۶]

اورخون آبیده‌لری‌نین یئرلشدیگی اراضی- موغولیستان

موغولیستانین اورخون چایی یاخین‌لاریندادیر. بیلگه خاقان آبیده‌سیله کول‌تیگین آبیده سی آراسینداکی مسافه تخمیناً 1 کیلومتردیر. گؤی‌تورک یازیسی ایله یازیلمیشدیر. بعضی بؤلوم‌لری کول‌تیگین آبیده‌سیندن گؤتورولموشدور. اوندان فرقلی اولاراق کول‌تیگین‌ین اؤلوموندن سونراکی حادیثه‌لردن ده بحث ائدیر. هر ایکی آبیده‌نین ده اطرافیندا بالبال‌لار واردیر. بونلاری یوللیق خاقان یازمیشدیر.[۷]

آردینی اوخو/ Ardını oxu
آچار سؤزلر : تورک دونیاسی, تاریخ, گؤک تورک,

بؤلوم | تاريخ و كولتور یازار : عباس ائلچین گؤروش : 0

0 باخیش

�

یؤروک‌لر

سه شنبه 16 آذر 1400

�

+0 بگندیم

یؤروک‌لر

یؤرۆک‌لر، کؤچری یاشام طرزینی سئچمیش تورک خالق‌لارینا دئییلیر. آنادولودا یایلاق-قیشلاق حیاتی یاشایان تورکمن طایفالاری (اوبالاری) اوچون ده ایشله‌دیلیر. آنادولو خالقی‌نین چوخ اؤنملی نوفوس اکثریتینی مئیدانا گتیررلر. بالکان‌لارداکی تورکلر آراسیندا دا یوکسک میقداردا یؤروک وار. روم ائلی یؤروک‌لری: کوْجاجیک یؤروک‌لری، نال‌دؤکن یؤروک‌لری، ویزه یؤروک‌لری وس قروپ‌لارا آیریلماقدادیر. بو گون بولغاریستان، یونان و مقدونیه‌نین داغ کندلرینده یاشاماقدادیرلار.

اتیمولوژی

تورکجه‌ده‌کی "یۆرۆمک " سؤزوندن تؤره‌دیلمیشدیر. صیفت اولاراق مِنینسکی لوغتینده کئچیر.[1]

آردینی اوخو/ Ardını oxu
آچار سؤزلر : تورک, تورک دونیاسی, تورکیه,

بؤلوم | تورك ائللری یازار : عباس ائلچین گؤروش : 0

0 باخیش

�

عثمانلی شاعیری: نفعی

یکشنبه 14 آذر 1400

�

+0 بگندیم

عثمانلی شاعیری: نفعی

عمر بیگ نفعی (د. 1572، حسن‌قالا، ارزروم– اؤ. 27 ژانویه 1635، ایستانبول) — 17. عصر عثمانلی شاعیر و دؤولت خادیمی ایدی.

یاشامی

عمربیگ شاه‌ محمد بیگ اوغلو ذولقدر 1572-جی ایلده ارزروما باغلی حسن‌قالا بؤلگه‌سینده دوغولموشدو. بوندان دولایی همین دؤورون بعضی قایناق‌لاری نفعی‌دن ارزرومی دئیه سؤز ائدرلر. گئرچک آدی عمر اولان نفعی، عثمانلی قایناق لاریندا " نفعی عمربیگ " آدییلا آنیلدیغی کیمی مؤهرونه قازدیردیغی بیتده ده عمر آدی گؤرولمکده دیر.

عمر بیگ نفعی کیچیک یاشلاردان اعتیباراً موکمل بیر تحصیل گؤرموشدو. ایلک تحصیلینی حسن‌قالادا آلمیش، سونرا ارزروما گله‌رک مدرسه ده داوام ائتدیرمیشدی. بورادا فارس ادبیاتینین اونلو اثرلرینی اوخوموش، عربجه وفارسجا اؤیرنمیشدی. نفعی ارزرومدا تحصیل آلارکن گنج یاشلاریندا شعیر یازماغا باشلامیشدی. ایلک تخلوصو ضارّی "‌ضررلی"‌دیر. 1585-جی ایلده ارزروم دفترداری اولان گلی‌بولولو موورّیخ علی، شعیرلرینی گؤرموش، بَینمیش و بو گنج شاعیره نفعی "‌نفعی، یارارلی" تخلوصونو وئرمیشدیر.

آردینی اوخو/ Ardını oxu
آچار سؤزلر : تورک, تورکیه, ادبیات, عثمانلی, تورک دونیاسی,

بؤلوم | بؤیوک شخصیت‌لر یازار : عباس ائلچین گؤروش : 0

0 باخیش

�

چین قازاق‌لاری

یکشنبه 14 آذر 1400

�

+0 بگندیم

چین قازاق‌لاری

چین قازاق‌لاری (قاز. Қытай қазақтары، قیتای قازاقتارى، چین中國哈薩克族 ) - قازاق خالقی‌نین ان بؤیوک دیاسپوراسی. چین خالق جومهوریتینده یاشایان خالق‌لارین آراسیندا سایینا گؤره 16-جی یئرده دیر

چینده یاشایان قازاق‌لار اساساً نایمان‌لار، قارایی‌لر، اوُاق، سوُان و آلبان طایفالارا عاییددیر. سورغولارا گؤره، اونلارین 80،5 %-ای اؤزونو اورتا ژوزون، 12،6 %-ای ایسه کیچیک ژوزون، 2،9%-ای ایسه بؤیوک ژوزون حیصه‌سی اولاراق ساییر.[۱]

آردینی اوخو/ Ardını oxu
آچار سؤزلر : تاریخ, تورک, تورک دونیاسی,

بؤلوم | تورك ائللری یازار : عباس ائلچین گؤروش : 0

0 باخیش

�

چین قیزغیزلاری

یکشنبه 14 آذر 1400

�

+0 بگندیم

چین قیزغیزلاری

چین قیرغیزلاری (ساده‌لشدیریلمیش چین یازیسی: 中国柯尔克孜族؛ عنعنه‌وی چین یازیسی : 中國柯爾克孜族؛ پین‌یین: Zhōngguó Kē'ěrkèzī zú ؛ قیرغیز: قیتای قیرغیزداری/Кытай кыргыздары)، چینده گونده‌لیک ایستیفاده ده Kē'ěrkèzī zú (ساده‌لشدیریلمیش چین یازیسی: 柯尔克孜族؛ عنعنه‌وی چین یازیسی: 柯爾克孜族؛ " قیرغیز خالقی/اولوسو " ) ترمینی ایستیفاده ائدیلر، چین خالق جومهوریتی دؤولتی‌نین رسمی اولاراق تانیدیغی 56 اتنیک قروپدان بیری‌دیر.‌

پکن-ده چین‌ین رسمی اولاراق تاندیغی 56 میلّت، اتنیک قروپو گؤسترن دیواردا یئر آلان تصویر (سولدان دؤردونجو قیرغیزلار)

چینده‌کی قیرغیزلارین آز قالا بوتونو قوزئی دوغو چینده‌کی سینک یانک اویغور موختار بؤلگه‌سینده یاشاماقدادیر. بونلارین بؤیوک بیر قیسیمی قیرغیزیستان ایله تاجیکیستانسرحدلرینده کی قیزیل‌سو قیرغیز موختار ائلینده یاشاماقدادیر. چین حؤکومتی، قوزئی‌دوغو چینده‌کی هئی‌لوْنگ‌ژیانگ(Heilongjiang) ایالتینده یاشایان فوُیۆ قیرغیزلارینی دا " Kē'ěrkèzī zú" اولاراق تصنیف ائدر، آنجاق بو قروپون آدینا باخمایاراق، فوُیۆ قیرغیزلاری‌نین دانیشدیقلاری فوُیۆ قیرغیس دیلی اورتا آسیا قیرغیزجاسی‌نین بیر آغیزی دئییل و سیبیری‌ده دانیشیلان خاکاس دیلینه داها یاخیندیر.[۱]

چین قیرغیزلاری‌نین چوخو ایسلام دینینه منسوب، لاکین تبت بودیزمینه و شامانیزمه اینانان کسیم‌لره ده واردیر.[۲] موسلمان قیرغیزلارین تطبیق ائتدیکلری ایسلام دا شامانیزم و دیگر عنعنه‌وی معنوی اینانج‌لاردان عونصورلر احتیوا ائدر. [۳]

اتک یازی‌لار

中华人民共和国国家统计局：2000年第五次人口普查数据 9 Kasım 2018 tarihindeWayback Machine sitesinde arşivlendi.
"柯尔克孜族" [Kırgız milleti] (Çince). Çin İnternet Bilgi Merkezi [zh] (Zhongguo Wang). 13 Nisan 2005. 8 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi:8 Haziran 2020.
Elliot, Sheila Hollihan (2006). Muslims in China. Philadelphia: Mason Crest Publishers. ss. 63-64. ISBN 1-59084-880-2.

کؤچورن: عباس ائلچین

آچار سؤزلر : تاریخ, تورک, تورک دونیاسی,

بؤلوم | تورك ائللری یازار : عباس ائلچین گؤروش : 0

0 باخیش

�

تورکیه یازاری: ضیا پاشا

سه شنبه 9 آذر 1400

�

+0 بگندیم

تورکیه یازاری: ضیا پاشا

ضیا پاشا (1825[1][2]، ایستانبول – 17 مئی1880[3]، آدانا، آدانا ویلایتی) — تورکیه یازیچیسی، شاعیری و دؤولت آدامی. اصل آدی "عبدالحمید ضیاالدین‌"‌ دیر.[4]

یاشامی

تورکیه ادبیاتی‌نین اوروپا مئییللی نوماینده‌لریندن اولان عبدالحمید ضیا پاشا 1829-جو ایلده ایستانبولدا دوغولموشدور. موختلیف علم ساحه‌لرینه بؤیوک هوس گؤسترن ضیا پاشا ایلک تحصیلینی اوّلجه محلّه مکتبینده، داها سونرا تحصیلینی "‌مکتبی ادبیه‌" ده داوام ائتدیرمیشدی. او،17 یاشیندان اعتیباراً تانینمیش یازیچی و شاعیرلرین تمثیل اولوندوغو جمعیتله باغلانمیش، خوصوصیله دیوان ادبی نوماینده‌لری ایله یاخین‌لیق ائتمیشدیر. داها سونرا او، عارف حکمت بیگین ائوینده 1861-جی ایلده دیوان شعیرینی اینکیشاف ائتدیرمک مقصدی ایله یارادیلان "انجمن شعرا‌" جمعیتینه داخیل اولور. سارایدا دؤولت کاتیبی کیمی فعالیت گؤسترن ضیا پاشا موعین مودت سونرا سارای ضیدیت‌لرینه گؤره بورادان اوزاقلاشمیشدیر. سیاسی چکیشمه و گرگین‌لیک اونون تورکیه‌ده قالماغینا ایمکان وئرمه‌میش، او، 1867-جی ایلده اوروپایا گئتمگه مجبور اولموشدور. او، اوّلجه پاریسه، داها سونرا لندنه گئتمگه مجبور اولموشدور. لاکین بو شهرلرده ده اؤز فعالیتیندن قالمایان ضیا پاشا 1867-جی ایلده " موخبیر‌" ، 1868-جی ایلده نامق کمال طرفیندن اساسی قویولموش "حوریت " قزئت‌لرینی چاپ ائتدیریر. تورکیه سیاسی رژیمینی تنقید ائدن "حوریت‌" قزئتی داها سونرا ژنوده چاپ اولونور و 1871-جی ایلده فعالیتینی دایاندیریر. 1878-جی ایلده آدانایا والی تعیین اولونان ضیا پاشا 1880-جی ایلده 51 یاشیندا قونیه‌ده وفات ائتمیشدیر.

آردینی اوخو/ Ardını oxu
آچار سؤزلر : تورک دونیاسی, ادبیات,

بؤلوم | بؤیوک شخصیت‌لر یازار : عباس ائلچین گؤروش : 0

0 باخیش

�

باروخ اسپینوزا

سه شنبه 9 آذر 1400

�

+0 بگندیم

باروخ اسپینوزا

باروخ اسپینوزا ویا بندیکت اسپینوزا ( عیبری ברוך שפינוזה؛ سونرالار لاتینجا Spinoza, Benedictus Baruch؛ 24 نووامبر 1632[1][2][3]، آمستردام، هولند [4]– 21 فوریه 1677[1][2][3]، لاهه [4]) — یهودیاصیللی هولند فیلوسوفو، یئنی دؤور فلسفه‌سی‌نین ان گؤرکملی نوماینده‌لریندن بیری، راسیونالیست، پانتئیست.

آدی تاریخده 100 ان چوخ اؤیره نیلمیش شخصیت‌لر سیاهی‌سینا داخیل ائدیلیب.

یاشامی

"اوروپالی صوفی‌" بندیکت اسپینوزا (1632-1677)، آمستردامدا وارلی یهودی تاجیری‌نین عاییله‌سینده دونیایا گؤز آچمیشدیر. اورداکی یهودی ایجماعسی نین نوفوذلو عوضولریندن اولان عاییله‌نین بو فردینده کیچیک یاشلاردا اعتیباراً کسکین ذکانی سئزن ایجماع نوماینده‌لری، اونون گله‌جکده خاخام اولماغینا اومید ائدیردی. ائله او دا، ایلک تحصیلینی بو یؤنده آلیر. لاکین آتاسی نین اونون حاقینداکی پلان‌لاری -آتاسی اونون اؤزو کیمی تاجیر اولماغینی ایسته‌ییردی — تحصیلینی یاریمچیق قویماغینا سبب اولور. لاکین اسپینوزا روحدان دوشمور، سربست شکیلده ریاضیاتی، طیبی، لاتین دیلینی اؤیره‌نیر و آنتیک کلاسیک‌لرین اثرلری ایله تانیش اولور.

آردینی اوخو/ Ardını oxu
آچار سؤزلر : فلسفه,

بؤلوم | بؤیوک شخصیت‌لر یازار : عباس ائلچین گؤروش : 0

0 باخیش

�